Δημοτικά Ιατρεία Αγίας Παρασκευής: παρελθόν, παρόν και μέλλον

Αγία Παρασκευή 1.10.2015

Με αφορμή την πρόσκληση και παρουσία μου στα εγκαίνια του ΚΕΠ Υγείας Αγίας Παρασκευής (29.9.2015), μου δίνεται το ερέθισμα να καταθέσω μερικές σκέψεις για τις υπηρεσίες υγείας, που καλούνται να προσφέρουν σήμερα στους δημότες τα Δημοτικά Ιατρεία της Αγίας Παρασκευής.

Το παρελθόν

Τα Δημοτικά Ιατρεία της Αγίας Παρασκευής, είναι από τα πρώτα που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα από την δεκαετία του '80. Η λειτουργία τους όλα αυτά τα χρόνια ως ένα πολυϊατρείο, με κύριο έργο την "συνταγογράφηση" τα είχε εκτρέψει σε μεγάλο βαθμό από τον αρχικό τους σχεδιασμό που ήταν η εξυπηρέτηση της Προληπτικής Ιατρικής. Με τον περιορισμό της δυνατότητας προσλήψεων γιατρών, αλλά και με την καθιέρωση της Ηλεκτρονική Συνταγογράφησης, ο λόγος ύπαρξής τους τέθηκε σε αμφισβήτηση στην πράξη, παρά την ιδιαίτερα θετική εικόνα που είχαν στην πόλη.

Είναι φανερό πως η πρόταση που επεξεργάστηκα, εισηγήθηκα και ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία επί της αρχής, στις 26-11-2011 για την «Μετεξέλιξη των Δημ.Ιατρείων σε Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής και Αγωγής Υγείας», (http://gavrasmichael.blogspot.gr/2011/12/blog-post.html) στηριζόταν στα δεδομένα εκείνης της εποχής και ειδικότερα στην προ κρίσης Ελλάδα.

Σήμερα μια νέα προσέγγιση και επαναπροσδιορισμός του λόγου ύπαρξης και λειτουργίας των Δημοτικών Ιατρείων Αγίας Παρασκευής είναι παραπάνω από αναγκαία. Αν κρατήσουμε από τα εγκαίνια του ΚΕΠ την αποσαφήνιση του Γενικού Διευθυντή του ΕΔΔΥΠΠΥ κ.Σ.Παπασπυρόπουλου, πως "το ΚΕΠ Υγείας είναι ένα εργαλείο στην λειτουργία των Δημ.Ιατρείων" του οποίου μάλιστα η κεντρική στήριξη τελειώνει στο τέλος του 2015, η παραπάνω διαπίστωση είναι ακόμα πιο καίρια.

Το σήμερα

Κατά την εκτίμησή μου, ο χαρακτήρας των Δημ.Ιατρείων παραμένει να προσδιορίζεται μονοσήμαντα ως Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής και Αγωγής Υγείας. Αυτό που χρειάζεται επαναπροσδιορισμό, είναι το είδος και η έκταση των προσφερόμενων υπηρεσιών, με βάση την σημερινή κατάσταση στο στελεχιακό δυναμικό των Δημοτικών Ιατρείων και την υπάρχουσα υλικοτεχνική υποδομή.

Ας ξαναθυμηθούμε μερικές βασικές σκέψεις. Τα Δημοτικά Ιατρεία του Δήμου για την εκπλήρωση των σκοπών τους, θα πρέπει να παρέχουν υπηρεσίες με προτεραιότητα την πρόληψη, τον προσυμπτωματικό έλεγχο (screening), την αγωγή υγείας, την πρώιμη διάγνωση και τη συμβουλευτική.

Σήμερα το πρόγραμμα ΚΕΠ Υγείας παρέχει το λογισμικό, για την εφαρμογή Πρωτοκόλλου Προληπτικών Εξετάσεων παρακολούθησης εννέα σημαντικών παθήσεων (Καρκίνος του παχέος εντέρου, Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, Καρκίνος του μαστού, Καρδιοαγγειακός κίνδυνος, Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, Καρκίνος του προστάτη, Μελάνωμα), που η πρόληψή τους είναι ανυπολόγιστης αξίας για κάθε άνθρωπο και για την κοινωνία συνολικά.

Βασικό μέσο για την εφαρμογή όλων των παραπάνω, είναι η ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ και η ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ των δημοτών για όλα αυτά τα θέματα υγείας, αλλά και για τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα Δημοτικά Ιατρεία στην Αγωγή Υγείας. Αυτά επιτυγχάνονται με συγκεκριμένες προτάσεις, όπως επιστημονικές ημερίδες με ιατρικά θέματα, καμπάνιες ενημέρωσης των δημοτών για την πρόληψη ασθενειών και την παιδική παχυσαρκία, εκπαιδευτικά σεμινάρια πρώτων βοηθειών και καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης.

Η πρόταση

Πρακτικά σε πρώτη φάση και για την επόμενη χρονιά, ο καθένας από τους επόμενους εννιά μήνες ορίζεται ως "ΜΗΝΑΣ" μιας από τις εννιά παθήσεις.

Κατά την διάρκεια του κάθε μήνα, πραγματοποιούνται Επιστημονικές ημερίδες και καμπάνιες ενημέρωσης για την συγκεκριμένη πάθηση.

Αποδέκτες της ενημέρωσης είναι τα μέλη όλων των συλλογικοτήτων του δήμου και οι κάθε φύσεως συναθροίσεις δημοτών, όπως Τοπικοί & Αθλητικοί Σύλλογοι, Σύλλογοι Γονέων, Εργαστήρια Τέχνης, χορευτικές ομάδες, κ.λ.π.

Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει δείξει πως στην περίπτωσή μας "ο Μωάμεθ θα πρέπει να πάει στο βουνό". Έτσι δεν είναι οι δημότες που θα προσέλθουν στα Δημοτικά Ιατρεία, αντίθετα αυτά θα πρέπει να προσεγγίσουν και να πλησιάσουν τους δημότες στους χώρους που αυτοί βρίσκονται.

Σε συγκεντρώσεις που οργανώνει ο καθένας από τους παραπάνω φορείς τα Δημοτικά Ιατρεία αναλαμβάνουν να παρέχουν την επιστημονική τους κάλυψη με το προσωπικό που διαθέτουν αλλά και με επιστήμονες που προσφέρονται εθελοντικά.

Το αύριο

Η επιτυχία σε πρώτη φάση των παραπάνω προσπαθειών, θα προσφέρει την απαραίτητη ενθάρρυνση στους υπεύθυνους των Δημ.Ιατρείων και στο προσωπικό τους να σχεδιάσουν πιο εξειδικευμένες δράσεις, όπως Σεμινάρια Πρώτων Βοηθειών, εκπαίδευση στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) με αξιοποίηση της υπάρχουσας υλικοτεχνικής υποδομής, έλεγχο σημαντικών βιομετρικών χαρακτηριστικών στους μαθητές (school screenings) κ.λ.π.

Κάποιος σ' αυτή τη χώρα πρέπει να νοιαστεί για τον δημότη πριν αυτός αρρωστήσει. Να τον μάθει να προστατεύει την υγεία του, να βρίσκουν μαζί τα σημάδια της έγκαιρης διάγνωσης και να προλαμβάνουν τα χειρότερα. Αυτό γίνεται με την εφαρμογή πολιτικών Πρόληψης και Αγωγής Υγείας Γίνεται φανερό πως, κανένας άλλος φορέας της πολιτείας, εκτός από τα Δημοτικά Ιατρεία δεν είναι τόσο κοντά στον δημότη που να μπορεί να εφαρμόσει με αξιοπιστία και φιλικότητα, αυτές τις πολιτικές, αναδεικνύοντας έτσι την μοναδικότητά τους σε αυτόν τον ρόλο.

Η πρόληψη λοιπόν, αποτελεί τον κυριότερο λόγο ύπαρξης των Δημοτικών Ιατρείων Αγίας Παρασκευής.

Μιχάλης Γαβράς

Ορθοπαιδικός Χειρουργός

gavrasmic@gmail.com