Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

Βίλα ΙΟΛΑ. Σημαντικές εξελίξεις - κατακτήσεις



Αγία Παρασκευή 30.6.2014
Ο πολύχρονος, επίμονος και πολλές φορές μοναχικός αγώνας των κατοίκων της γειτονιάς και του Συλλόγου Κοντοπεύκου για την διάσωση της Βίλας και του κτήματος ΙΟΛΑ, φαίνεται να αποδίδει τους πρώτους καρπούς. Με δυο σημαντικά γεγονότα, επιβεβαιώνεται η νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην πορεία για την οριστική της διάσωση.
1.            Η συνεχής λεηλασία της Βίλας και κλοπή όλων αυτών που θα μπορούσαν να έχουν την παραμικρή αξία, την μετέτρεψαν σε ερείπιο που προκαλεί θλίψη. Η «επίθεση» στη βίλα πήρε καταιγιστική μορφή στις αρχές του 2012 με την αποξήλωση πλέον και των κουφωμάτων. Ο κίνδυνος να χάσει τα χαρακτηριστικά για τα οποία είχε προσδιοριστεί ως «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» και την συνακόλουθη προστασία του νόμου ήταν ορατός.
Ο κίνδυνος αυτός απετράπη και αυτό αποτελεί μια ΝΙΚΗ. Το Υπουργείο Πολιτισμού ενημέρωσε τον ιδιοκτήτη για «την υποχρέωση που έχει για την συντήρηση, στερέωση και προστασία του μνημείου και τις ποινές που προβλέπονται από τον Ν.3028/2002». Είμαστε πλέον γνώστες πως ο ιδιοκτήτης, έχει εκπονήσει «μελέτη αποκατάστασης» των καταστροφών της Βίλας ΙΟΛΑ και με δικά του έξοδα, προχωρά σε παρεμβάσεις αποκατάστασης και διάσωσης του κτιρίου από την κατάρρευση.

Αυτή η ΝΙΚΗ δεν ήταν αυτονόητη, δεν ήρθε ξαφνικά ως φυσικό φαινόμενο.
Ήταν αποτέλεσμα της εγρήγορσης των κατοίκων και του Συλλόγου με ερωτήσεις και παράσταση στο Δημ.Συμβούλιο, με γραπτή αναφορά στον Δήμο, καταγγελίες στην Αστυνομία, στο Υπουργείο Πολιτισμού και την Εισαγγελία. Ακολούθησε ανάκριση και μαρτυρικές καταθέσεις στην Αστυνομία. Σήμερα είμαστε πλέον σε ετοιμότητα να παρακολουθήσουμε εκ του σύνεγγυς την πορεία της αποκατάστασης.

2.            Η ιδιοκτησία, παρ’ όλο που ακόμα και σήμερα διεκδικεί στα δικαστήρια τον αποχαρακτηρισμό των 6,5 στρ από «χώρο πολιτιστικών δραστηριοτήτων» κατάλαβε και αποδέχθηκε το αναπόφευκτο:
Τα 6.5 στρ της βίλας Ιόλα δεν είναι ένα απλό οικόπεδο.
Έχει ενσωματωμένο ένα κομμάτι της ιστορίας του σύγχρονου πολιτισμού με παγκόσμια πλέον αναγνώριση.
Το οικόπεδο δεν τεμαχίζεται και δεν μπορεί δίπλα στη βίλα, στη θέση των δένδρων να ξεφυτρώσει μια πολυκατοικία, ως ύβρις στην τέχνη και την ιστορία.
·                    η ενυπόγραφη υποστήριξη της διάσωσης της Βίλας από παγκόσμια αναγνωρισμένους καλλιτέχνες όπως, ο σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς, ο γλύπτης Θόδωρος Παπαδημητρίου, ο ζωγράφος Παύλος Διονυσόπουλος, ο ζωγράφος- χαράκτης Γιώργος Λαζόγκας κ.ά.
·                    η μεγάλη συναυλία που οργάνωσε ο Σύλλογος Κοντοπεύκου το 2006 με τους Ντόρα Μπακοπούλου, Σπύρο Σακκά, Γιώργο Κουρουπό, Βασίλη Γισδάκη, Κώστα Βασιλιάκο, Νίκο Πλατύρραχο μπροστά στη Βίλα
·                    η παρουσίαση της βιογραφίας του Ιόλα του Νίκου Σταθούλη πέρσι και
·                    Η τετραήμερη μυσταγωγία της θεατρικής παράστασης «Αλέξανδρος Ιόλας» του Χρ.Αντωνιάδη, μέσα στο υποβλητικό underground σκηνικό της κατεστραμμένου και βανδαλισμένου κτιρίου με τις ασχήμιες και τα graffiti στους τοίχους, πριν λίγες μέρες,
αποτέλεσαν ένα βάρος θεόρατο για την ιδιοκτησία. Αντιλήφθηκαν πως δεν αγόρασαν απλώς ένα «οικόπεδο με κτίσμα» αλλά έγιναν κληρονόμοι της πνευματικής ιδιοκτησίας ΙΟΛΑ. Τα είπε όλα η κόρη του ιδιοκτήτη κα Ειρήνη Γεωργίου σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης:
«…Χθες είχαμε την τιμή να υποδεχτούμε τον Αλέξανδρο Ιόλα στο σπίτι του.
Και είχαμε την ευκαιρία να του ζητήσουμε για πρώτη φορά συγγνώμη.
Γιατί αυτό θα πει αποδοχή ιστορικής κληρονομιάς. Να αναγνωρίζεις τα λάθη των προηγούμενων μαζί με τα δικά σου και ζητάς συγγνώμη και γι αυτά. Να δέχεσαι να γίνεις η συνέχεια…»

Αυτή η αποδοχή οφείλει να έχει έμπρακτη έκφραση και συνέχεια:
Θα πρέπει ΑΜΕΣΑ να σταματήσει τις δικαστικές διαδικασίες άρσης του χαρακτηρισμού του χώρου ως πολιτιστικών δραστηριοτήτων και να το δει σαν τέτοιο που είναι, δηλ. σαν χώρο λειτουργίας πολιτιστικών δραστηριοτήτων, όπως του αρμόζει, από σήμερα κιόλας.

·         Για όσους όλα αυτά τα χρόνια, από το 1997 προσπαθούμε να διασώσουμε την Βίλα και το οικόπεδο, ως μια ενιαία πολιτιστική οντότητα,
·         Για μας που στην Ιδρυτική Διακήρυξη του Συλλόγου Κοντοπεύκου υιοθετούσαμε για την βίλα Ιόλα τον ορισμό της ως «πανελλαδικής εμβέλειας πολιτιστικό τοπόσημο»,
η ΔΙΚΑΙΩΣΗ είναι προφανής.
Χωρίς να επαναπαυόμαστε. Η διεκδίκηση δεν έχει λήξει.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό αναμένουμε την ανάληψη της ιστορικής ευθύνης από την πολιτεία. Το Υπουργείο Πολιτισμού και η Περιφέρεια έχουν την υποχρέωση να αποδώσουν ΤΩΡΑ την Βίλα ΙΟΛΑ στην Τοπική Κοινωνία, στον Δήμο, στην Ελληνική, αλλά και την Παγκόσμια πολιτιστική οικογένεια, ως ένα ενιαίο χώρο πολιτισμού, όπως τον είχε δημιουργήσει ο Αλέξανδρος Ιόλας.
Θάναι η ελάχιστη τιμή που οφείλουμε στην πολιτιστική συνεισφορά του Ιόλα και η δικαίωση των πολύχρονων, επίμονων και πολλές φορές μοναχικών αγώνων της γειτονιάς, του Συλλόγου Κοντοπεύκου και του Δήμου για την αξιοποίηση της Βίλας Ιόλα, ως ένα
Πανελλαδικής εμβέλειας Πολιτιστικό τοπόσημο με παγκόσμια προβολή και αναγνώριση και παράλληλα
χώρο παραγωγής πολιτισμού από τους δημότες της Αγίας Παρασκευής.

Μιχάλης Γαβράς

Δημοτικός Σύμβουλος
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Διευθυντής ΕΣΥ στην Ορθοπαιδική Κλινική
Νοσοκομείο "Σισμανόγλειο-Αμαλία Φλέμιγκ"

Κυριακή 1 Ιουνίου 2014

ΙΟΛΑΣ: Πανελλαδικής εμβέλειας Πολιτιστικό τοπόσημο



Αγία Παρασκευή 31.5.2014
Φίλες και Φίλοι

Καλώς ήλθατε στην Θεατρική Παράσταση «Αλέξανδρος Ιόλας» του Χριστόφορου Αντωνιάδη, που διοργανώνει ο Δήμος Αγίας Παρασκευής, στην μεγάλη αίθουσα εκθέσεων της Βίλας και που δέχεται για πρώτη φορά το κοινό μετά τον θάνατο του Ιόλα.
Όπως αναφέρεται και στο Δελτίο Τύπου του Δήμου, η σημαντική αυτή παράσταση εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας που γίνεται αφ’ ενός για να ξανα-γνωρίσουμε τον Αλέξανδρο Ιόλα και αφ’ ετέρου να συμβάλουμε στην διάσωση της Βίλας και του κτήματος ΙΟΛΑ. Και για μεν τον πρώτο σκοπό τα είπε όλα η παράσταση και ο κ.Σταθούλης, για τον δεύτερο λόγο θα πω δυο λόγια.
Περιδιαβαίνοντας την βίλα, διαπιστώνουμε πως η σκληρότητα που αντιμετώπισε ο Αλ.Ιόλας από την κοινωνία στα τελευταία χρόνια της ζωής του, συνεχίζεται από πολλές πλευρές ακόμα και σήμερα πάνω στο άψυχο κουφάρι της Βίλας, που όμως αντιστέκεται σε πείσμα. Η Βίλα, το ιστορικό διατηρητέο μνημείο, καταστρέφεται και λεηλατείται ως κτίσμα, καθημερινά και με ραγδαίο ρυθμό την τελευταία τριετία, παρόλο που βρίσκεται υπό την νομική ευθύνη του ιδιοκτήτη και για την οποία είναι υπόλογος.
Δεν μπορεί όμως να λεηλατηθεί η ιστορία της. Το βάρος που κουβαλάει ο χώρος με την παγκόσμια αναγνώριση του ΙΟΛΑ, αποτρέπει να χαρακτηριστεί ως ένα κοινό οικόπεδο 6,5 στρεμμάτων, που δίπλα στη βίλα των 1700τμ επιφανείας θα ξεφυτρώσει μια πολυκατοικία, ως ύβρις.
Το 1997 έγινε η αίτηση από το Δήμο για την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου και τον χαρακτηρισμό του οικοπέδου, ως χώρος πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Το 2000 ολοκληρώθηκε η νομική επικύρωση με την έκδοση της απόφασης σε ΦΕΚ και ξεκίνησε η διαδικασία απαλλοτρίωσης.
Ήδη η βίλα από το 1998 είχε χαρακτηριστεί Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο της Νεώτερης Ιστορίας.
Έχοντας πλήρη γνώση όλων αυτών, ο κ.Γεωργίου αποκτά την ιδιοκτησία Βίλας και Οικοπέδου με δυο συμβόλαια του 2000 και του 2004.
Η διαδικασία απαλλοτρίωσης έχει περάσει από σαράντα κύματα και όπως όλοι γνωρίζετε δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα.
Ετσι, ο μεν ιδιοκτήτης έχει βρεθεί με ένα οικόπεδο που «δεν μπορεί να κτίσει» και ο Δήμος, οι κάτοικοι, η πολιτιστική οικογένεια, τοπική, Ελληνική και παγκόσμια, παρακολουθεί την ύβρη, την καθημερινή καταστροφή.
Είναι φανερό, πως αυτό που έχει κατανοήσει ο ιδιοκτήτης, πως δεν έχει στα χέρια του ένα απλό οικόπεδο, μεγάλο μέρος της πολιτικής ηγεσίας του τόπου δεν το έχει αντιληφθεί. Δεν έχει αποτιμήσει τι σημαίνει η βίλα ΙΟΛΑ και τι προστιθέμενη αξία προσφέρει και οικονομική αλλά κυρίως πολιτιστική για την πόλη και της Ελλάδα.
Για μας, για τους κατοίκους της πόλης, για τον Δήμο, ο ΙΟΛΑΣ δεν είναι απλά ένας χώρος που θα καλύψει τις πολιτιστικές ανάγκες της πόλης, όπως γράφει το αιτιολογικό της απαλλοτρίωσης. Όπως αναφέρουμε στην Ιδρυτική Διακήρυξη του Συλλόγου των Κατοίκων της περιοχής, ο ΙΟΛΑΣ είναι ένα Πανελλαδικής εμβέλειας πολιτιστικό τοπόσημο με παγκόσμια αναγνώριση. Μέσα από το ΙΟΛΑ η Αγία Παρασκευή, εντάσσεται στις πόλεις που θα έχουν μια σταθερή θέση στα πολιτιστικά δελτία των ΜΜΕ, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκόσμια.
Κάτω από αυτές τις παραδοχές ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο της Αγίας Παρασκευής, ΟΜΟΦΩΝΑ υιοθέτησε την ιδέα-πρόταση του κ.Σταθούλη, ανέλαβε την διοργάνωση αυτού του τετραήμερου και μου ανέθεσαν τον συντονισμό όλης αυτής της προσπάθειας, αναγνωρίζοντας σε μένα την ιδιότητα του μέλους του τοπικού κινήματος διεκδίκησης του ΙΟΛΑ από το 2000, αλλά και αυτήν του εν ενεργεία δημοτικού συμβούλου που δεν συμμετείχα στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές. Ήταν μια δύσκολη αποστολή, παρουσίασε ελλείμματα και προκάλεσε δυσαρέσκειες, για τις οποίες απολογούμαστε, αν και δεν είμαστε απόλυτα υπεύθυνοι.
Οι δυσκολίες ξεπεράστηκαν με σημαντικές βοήθειες και γι’ αυτό πρέπει να ευχαριστήσουμε:
1.    Τις Υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Καθαριότητας του Δήμου.
2.    Τον αρχιτέκτονα κ.Θεοδωρίδη για την εθελοντική του συμμετοχή στην αντιμετώπιση πολλών δυσκολιών και καταστάσεων
3.     Την κυρία Μανωλοπούλου από το Κοινωνικό Μαγειρείο του Δήμου.
4.     Τους Εθελοντές, Παναγιώτη, Αγγελική, Μαρία, Όλγα και πολλούς άλλους.
5.     Κυρίως όμως την Ευρυδίκη Μόσχου. Μια μόνιμη δημοτική υπάλληλο, που με την δουλειά της ανέτρεψε όλα τα στερεότυπα που συνοδεύουν την ιδιότητα του Δημόσιου Υπαλλήλου. Χωρίς αυτήν δεν θα είχε γίνει ΤΙΠΟΤΕ.
Για τους συντελεστές της παράστασης τον Νίκο Σταθούλη, τον Χριστόφορο Αντωνιάδη, τους ηθοποιούς και την ομάδα υποστήριξης τι να πούμε. Τα συγχαρητήριά μας και τις ευχαριστίες μας για όλα όσα μας προσέφεραν.

Τελειώνοντας
Είναι φανερό πως η πανθομολογούμενη επιτυχία και η δημοσιότητα που πήρε όπως τεκμηριώνεται από τις πρωτοσέλιδες αναφορές μεγάλων ΜΜΕ γεμίζει με υποχρεώσεις:
1. Τον Ιδιοκτήτη.
                      i.  Θα πρέπει ΑΜΕΣΑ να σταματήσει την καθημερινή καταστροφή και να αποκαταστήσει τις ζημιές που έχουν γίνει.
                    ii.  Θα πρέπει ΑΜΕΣΑ να σταματήσει τις δικαστικές διαδικασίες άρσης του χαρακτηρισμού του χώρου ως πολιτιστικών δραστηριοτήτων και να το δει σαν τέτοιο που είναι, δηλ. σαν χώρο λειτουργίας πολιτιστικών δραστηριοτήτων, όπως του αρμόζει, από σήμερα κιόλας.
2.   Την Δημοτική Αρχή, να αξιοποιήσει το παράθυρο που μας άνοιξε η πρόταση του κ.Σταθούλη και το τετραήμερο και να πραγματοποιήσουμε και άλλες εκδηλώσεις και με άλλες μορφές τέχνης, όπως λόγου, εκθέσεις και υπαίθριες συναυλίες.
3.  Την πολιτική ηγεσία, στην Περιφέρεια και το Υπουργείο Πολιτισμού, να αποδώσουν στην κοινωνία την Βίλα και το Οικόπεδο ΙΟΛΑ ως μια ενιαία οντότητα, έτσι όπως το χαρακτηρίσαμε:

Πανελλαδικής εμβέλειας Πολιτιστικό τοπόσημο με παγκόσμια προβολή και αναγνώριση
και παράλληλα
χώρο παραγωγής πολιτισμού από τους δημότες της Αγίας Παρασκευής.

Μιχάλης Γαβράς

Δημοτικός Σύμβουλος
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Διευθυντής ΕΣΥ στην Ορθοπαιδική Κλινική
Νοσοκομείο "Σισμανόγλειο-Αμαλία Φλέμιγκ"